Transfer Fiyatlandırması Raporlama Hizmetleri

Transfer fiyatlandırması, ilişkili kişiler arasında gerçekleştirilen mal, hizmet, finansman, gayrimaddi hak, masraf paylaşımı ve benzeri işlemlerin emsallere uygunluk ilkesine göre fiyatlandırılmasını zorunlu kılan bir vergileme ve belgelendirme alanıdır. 01.01.2007 tarihinden itibaren yürürlüğe giren düzenlemelerle birlikte mükelleflerin sadece “ilişkili işlem yaptım” demesi yeterli olmamakta, bu işlemlerin yöntemsel olarak nasıl belirlendiğinin ve emsale uygunluğunun da yazılı olarak ispat edilmesi beklenmektedir.

Bu kapsamda Lonca Yeminli Mali Müşavirlik tarafından sunulan transfer fiyatlandırması raporlama hizmeti, yalnızca Kurumlar Vergisi Beyannamesi ekindeki formun doldurulmasından ibaret olmayıp, formda beyan edilen bilgilerin, yıl içinde yapılan ilişkili işlemler, sözleşmeler ve şirket içi fiyatlama politikaları ile tutarlı hale getirilmesini de kapsamaktadır.

1. Yasal Çerçeve ve Belgelendirme Yükümlülüğü

Transfer fiyatlandırması mevzuatı uyarınca mükelleflerin temel yükümlülükleri şunlardır:

  • Kurumlar Vergisi Beyannamesi ekinde yer alan Transfer Fiyatlandırması, Kontrollü Yabancı Kurum ve Örtülü Sermaye Formu’nun doldurulması ve ilişkili kişi, işlem türü, tutar ve kullanılan yöntemin açıkça beyan edilmesi.

  • İlişkili kişilerle gerçekleştirilen işlemlere ilişkin yıllık transfer fiyatlandırması raporunun hazırlanması ve talep edilmesi halinde İdareye veya vergi incelemesi yapmaya yetkili personele ibraz edilmesi.

  • Beyanname ekinde bildirilen ilişkili kişi ve işlemlerin, şirketin yasal defterleri, sözleşmeleri, e-belge kayıtları ve raporlama setiyle uyumlu olması.

Bu düzenlemelerin temel amacı, ilişkili taraf işlemlerinin kurum kazancını örtülü şekilde azaltıp azaltmadığının tespit edilmesi ve emsallere uygunluk ilkesinin işletilmesidir.

2. Uyumun Sağlanması Gereken Alanlar

Transfer fiyatlandırması uygulamasında en çok hata, “beyan–kayıt–rapor” üçgenindeki uyumsuzluklardan kaynaklanır. Bu nedenle aşağıdaki alanların birbiriyle tutarlı olması gerekir:

  1. Kurumlar Vergisi Beyannamesi ekindeki TF formu

    • İlişkili kişi/kurum listesi

    • İşlem türleri (mal satışı, hizmet alımı, yönetim gideri yansıtması, royalty, finansman, kira vb.)

    • İşlem tutarları

    • Kullanılan yöntem (karşılaştırılabilir fiyat yöntemi, maliyet artı yöntemi, yeniden satış fiyatı yöntemi, kâr bölüşüm yöntemi, işleme dayalı net kâr marjı yöntemi)

  2. Yıllık transfer fiyatlandırması raporu

    • Formda beyan edilen kişilerin aynen raporda yer alması

    • İşlemlerin niteliğinin raporda detaylandırılmış olması

    • Seçilen yöntemin gerekçelendirilmesi

    • Emsal araştırmasının rapora eklenmesi

  3. İbraz edilecek sözleşme ve belgeler

    • Grup içi hizmet sözleşmeleri

    • Yönetim gideri (management fee) veya genel merkez gideri yansıtma tabloları

    • Royalty/lisans faturaları

    • Finansman sözleşmeleri ve faiz oranı belirleme esasları

    • Masraf paylaşım ve yeniden faturalandırma belgeleri

Lonca YMM, bu üç alanı birlikte değerlendirerek idarenin talep edeceği formatta bir dosya bütünlüğü oluşturur.

3. Hizmet Kapsamımız

  • İlişkili kişi ve işlemlerin tespiti, sınıflandırılması ve yıl içi listelenmesi

  • Sektör, faaliyet konusu ve grup yapısı dikkate alınarak uygun transfer fiyatlandırması yönteminin seçilmesi

  • Emsal araştırmasının yapılması veya mükellef tarafından sağlanan emsallerin teknik olarak test edilmesi

  • Kurumlar Vergisi Beyannamesi ekindeki TF formunun doldurulması ve muhasebe kayıtlarıyla uyumunun kontrolü

  • Yıllık Transfer Fiyatlandırması Raporu’nun, yürürlükteki Tebliğ’de öngörülen başlıklar esas alınarak hazırlanması:

    • Mükellef ve grup bilgileri

    • İlişkili kişiler ve işlemler

    • İşlev, risk ve varlık analizi (functional analysis)

    • Yöntem seçimi ve gerekçesi

    • Emsal araştırması ve sonuç tablosu

    • Sonuç ve değerlendirme

  • İdareye veya vergi incelemesine yetkili kişilere ibraz edilecek doküman setinin (sözleşme, hesaplama tablosu, dağıtım anahtarları, bordro destekleri vb.) oluşturulması

  • Gerektiğinde örtülü kazanç dağıtımı veya örtülü sermaye ile kesişen işlemlerin ayrı değerlendirilmesi

  • Grup içi hizmet ve gider yansıtma işlemlerinde hizmetin varlığının ve fayda sağlamış olduğunun ispatına yönelik belge kurgusunun oluşturulması

4. Profesyonel Değerlendirme ve Risk Azaltımı

Transfer fiyatlandırması raporunun beyanname verilmeden önce hazırlanması veya en azından iskeletinin tamamlanması, olası bir vergi incelemesinde mükellefin elini güçlendirir. Çünkü idare, sonradan ve olay gerçekleştiktan sonra yazılan raporlara daha düşük delil değeri atfetme eğilimindedir. Bu nedenle Lonca YMM;

  • Seçilmiş yöntemin mükellefin faaliyet alanına uygun olup olmadığını,

  • Grup içi fiyatlama ile piyasadaki fiyatlama arasındaki farkın makul gerekçelere dayanıp dayanmadığını,

  • Aynı ilişkili kişiye ait birden fazla işlemin rapor içinde çelişkili anlatılıp anlatılmadığını
    profesyonel bakış açısıyla değerlendirir ve gerekli revizyonu önerir.

5. Uyumun Sağlanmasının Sağladığı Avantajlar

  • İnceleme elemanının ilk bakışta sorguladığı “niçin bu fiyat”, “niçin bu oran”, “niçin bu gider Türkiye’de kaldı” sorularına önceden hazırlanmış yanıtlar oluşturulur.

  • İdare ile ihtilafa gidilmesi durumunda (tarhiyat sonrası uzlaşma, dava açma) rapor, mükellefin lehine kullanılabilir nitelikte olur.

  • Transfer fiyatlandırması formu ile yıllık rapor arasındaki uyumsuzluktan doğan gereksiz inceleme riskleri azaltılır.

  • Çok uluslu grup şirketlerinde, ana merkezin istediği global TP politikası ile Türkiye uygulaması uyumlu hale getirilir.

Özetle bu hizmet, sadece form doldurma hizmeti değildir. İlişkili kişi işlemlerinin ticari mantığını, emsal analizini, belge bütünlüğünü ve beyanname uyumunu aynı dosya içinde toplayarak olası bir vergi incelemesinde savunulabilirlik düzeyini yükseltmeyi hedefler. Kurumsal ölçekte faaliyet gösteren ve grup içi işlem hacmi yüksek şirketler için bu raporların yıllık olarak hazırlanması artık bir tercih değil, zorunlu bir uyum alanıdır.